Liefde van de wolf

Vervlogen hoop

24 juli 2021 Steenwijk

Hallo Yeme,

Hoop is iets bijzonders, ze woont in je hart. Je kan haar niet vasthouden maar ze is toch zo tastbaar. Wanneer je hoop verliest, stort je wereld in. En als je denkt dat alles verloren is, kan een klein vonkje hoop weer doen opvlammen.
Meestal sluimert hoop, maar soms knalt ze bijna uit je borstkas, zo dichtbij is dan de oplossing. Zo hard brandt dan haar vuur. Zoals toen met Generaal Patton en zijn Hammelburg Raid.

Sophia
Ze is al tegen de 100 maar Sophia weet het nog goed. Elf jaar was ze toen de manschappen van Generaal Patton door haar dorpje scheurden. Ze vertelt alsof er niet bijna 80 jaar voorbij zijn gegaan.

'De vogels fluiten in de ochtendschemering. Het dorp is nog in diepe rust als een diep gebulder komt aanrollen door de kleine vallei. Tanks ratelen over de smalle landweggetjes, vrachtwagens in de achterhoede.
"Die Amerikaner, wir sind befreit!" Moeder zoekt snel een paar witte lakens bij elkaar en sommeert ons deze boven uit de ramen te hangen. Gespannen hangen we over de vensterbank, de weg afturend in afwachting van onze bevrijders. De witte lakens deinen zachtjes in de wind terwijl de lucht paars en oranje kleurt door de zonsopgang. "Da sind sie, die Amerikaner. Wir sind befreit, wir sind frei!" Met overslaande stemmen zwaaien we wild boven onze lakens. Het is een sprookjesachtig gezicht hoe de tanks de ochtendmist aan flarden scheuren en de eerste zonnestralen doorlaten.

"Warum hören sie nicht auf? Halt, wir sind hier. Bitte, warten Sie....bitte..."

De tanks razen door de dorpsstraat, de lakens waaien op en dan sterft het gedonder alweer uit, op weg naar de volgende vallei. Beduusd kijken we naar moeder. De Amerikanen zijn niet gestopt.'

Sophia stopt even met vertellen en denkt terug aan de wanhoop van dat moment. Dan gaat ze verder.

'Het is geen bevrijding, het is een bliksemaanval. Snel halen we de lakens binnen en hopen we dat de schooldirecteur het niet heeft gezien. Een heel ander soort hoop.
Je moet weten, alle hoge posities in het dorp zijn ingenomen door nazi's. De schooldirecteur, de burgemeester, de veldwachter. De rest van de inwoners bestaat uit boeren en ambachtslui die weinig ophebben met Hitler en zijn regime. Tegenspraak wordt echter niet geduld en zwaar bestraft. Het zal nog een paar dagen duren eer we echt worden bevrijd.'

Sophia knikt en kijkt dan in de verte. "Voor ons de ergste dagen van heel de oorlog."

Hoop op de heuvel
Yeme, bovenop de heuvel is het jouw beurt om de wacht te houden. Het is 27 maart, jullie 2e nacht in het bos. Je kijkt uit over het slaperige dorpje waar Sophia woont als in de verte een diep gebulder klinkt. Het komt uit de richting van de Amerikanen. Snel maak je Sijbren en de broers Lamein wakker. Slippend over het oude bladerdek klauteren jullie naar boven naar het uitkijkpunt. Tanks, het zijn tanks! Ze komen eraan!

Van boven is goed te zien welke route ze nemen. Het is 400 meter naar de weg waar deze de heuvel kruist. Snel, sneller...omlaagglijdend, half vallend. Takken en stenen stuiteren mee. Dat het lawaai maakt doet er even niet toe. Het spant erom of jullie op tijd bij de weg zijn. Schaafplekken, een broek scheurt. Met een paar seconden speling staan jullie op de weg, buiten adem en wild zwaaiend. "Stop....stop, we zijn hier!"
De tanks denderen verder, vrachtwagens in het kielzog. In een flits strakke gezichten door de ramen. Ze stoppen niet. Het zijn Amerikanen maar ze stoppen niet. Het gebulder trekt verder door de vallei en het stof dwarrelt neer in het licht van de zonsopgang. Er klinken deuren, stemmen. “We moeten van de weg af, snel!” Met slappe benen terug de heuvel op. Iets te eten zou een wereld van verschil maken. Gelukkig heeft een van de broers wat aangevreten chocola gevonden in een verlaten schuttersputje. Hoelang houden jullie het daarop vol? Hoop houdt je even warm maar vult geen hongerige maag.

Patton
Generaal George S. Patton ontvangt rapporten dat de situatie van gevangenen in Duitse kampen sterk verslechterd. Er is geen beschut ting tegen de kou, onvoldoende eten en ze worden op dodenmarsen gestuurd, weg van de oprukkende Amerikaanse en Russische troepen. Wanneer Patton hoort dat zijn schoonzoon John Water in kamp Hammelburg zit, op slechts 70 kilometer achter de vijandelijke linie, neemt hij een besluit. Eentje die op veel weerstand stuit.

Officieel laat Patton een afleidingsmanoeuvre uitvoeren door kapitein Baum (foto rechts) , een lange officier met een rode stoppelbaard. Het doel is de Duitsers verleiden om hun troepen en tanks te verplaatsen vanuit het noorden, waar het Amerikaanse 3e leger een grote aanval voorbereidt om de rivieren over te gaan.
In een brief aan zijn vrouw schrijft Patton echter: ”Ik ben van plan een missie op weg te sturen om John te halen.” Sindsdien kennen we deze Hammelburg Raid ook als ‘operatie schoonzoon’.

Operatie Schoonzoon
In de nacht van 27 maart gaat kapitein Baum op weg, vergezeld van 314 manschappen, 16 tanks en 41 voertuigen. Het idee: erheen, gevangenen bevrijden en terug voor de Duitsers door hebben wat er gebeurt. De aandacht van de Duitsers ligt op dat moment immers meer naar het noorden. Naar verwachting zitten er zo'n 300 gevangenen waaronder John Waters.

Om bij het kamp te komen moet de eenheid 70 kilometer door kleine dorpjes en valleien én de rivier De Saale over. De eerste 50 kilometer gaat goed. In een ongekend tempo blazen de tanks door de dorpjes en is er geen enkele weerstand. Inwoners denken dat ze worden bevrijd en hangen witte lakens uit de ramen. De bevrijding zal nog even moeten wachten.
Dan, bij het stadje Gemünden, gaat het mis. Wanneer ze de brug over de rivier willen nemen wordt deze opgeblazen door de Duitsers. De eenheid moet een stukje terug door de smalle straatjes om langs de rivier af te zakken naar de volgende brug. In die straatjes zitten nu Duitse troepen verscholen, van alle kanten wordt het vuur geopend. Met forse verliezen weet kapitein Baum een brug ten noorden van Gemünden te bereiken en de rivier over te steken. In een veroverde tank (foto linksonder) vinden de Duitsers kaarten waardoor ze weten dat Baum op weg is naar Hammelburg. Vanuit de lucht passeert er enkele malen een Duits observatievliegtuig. De Amerikanen schieten erop maar het vliegtuig weet te ontkomen. Na het brengen van een groet met de vleugels verdwijnt deze aan de horizon. Nu weten de Duitsers precies met wie ze te maken hebben, hoeveel het er zijn en waar ze naar toe gaan.

Hammelburg

Tegen de tijd dat de eenheid van Baum kamp Hammelburg bereikt, is deze al stevig uitgedund. Er missen vijf halfrupsvoertuigen waaronder degene met de brandstofvoorraad. Ze moeten het doen met wat er in de brandstoftanks zit. Verder zijn er drie Jeeps uitgevallen en enkele tanks zwaar beschadigd. In het kamp stuit kapitein Baum op hevig verzet en het duurt tot in de vroege avond voor het kamp is overgenomen. Hierbij wordt de schoonzoon John Waters in de rug geschoten. Hij raakt zwaargewond en kan niet meer worden vervoerd.

Er blijken veel meer gevangenen in het kamp te zitten dan gedacht. In plaats van 300 zijn het er meer dan 1300. Baum moet de gewonde John achterlaten maar probeert toch met een paar honderd gevangenen terug te keren. De eenheid is echter volledig omsingeld. Ze kunnen geen kant op en liggen zwaar onder vuur. De meeste gevangenen keren uit eigen beweging terug naar het kamp. Baum laat zijn manschappen op eigen initiatief de Amerikaanse linie bereiken. Hijzelf raakt gewond en wordt gevangen gezet in het kamp dat hij een paar uur eerder had bevrijd. Uiteindelijk zullen slechts 15 manschappen en 5 gevangen er in slagen de Amerikaanse linie te bereiken.

De missie is verloren. Alle voertuigen zijn verloren en 32 mannen zijn gesneuveld. Wie niet de linie heeft bereikt is dood of gevangen.

Pas op 6 april bereikt de geallieerde linie het kamp en wordt Hammelburg voor een 2e maal bevrijd. Veel Amerikaanse krijgsgevangenen uit de eenheid van Baum zijn dan al overgebracht naar andere kampen of op dodenmars gestuurd. Zij koesteren hoop op bevrijding en overleven.
De gewonde kapitein Baum en de schoonzoon Waters, waar het allemaal om ging, zijn nog wel in het kamp. Vanwege hun verwondingen konden ze niet mee op transport.
Generaal Patton reikt ter plaatse het Distinguished Service Cross uit aan kapitein Baum. Een hogere onderscheiding zat er niet in, omdat die zou moeten worden gemotiveerd en dan zou de zaak uitkomen. Patton heeft nog wel de wind van voren gehad van generaal Eisenhower, maar daar blijft het bij.
(Foto: Patton bezoekt schoonzoon Waters in hospitaal)

Het is onbekend hoeveel van de manschappen van Hammelburg Raid uiteindelijk zijn thuisgekomen. Laten we hopen dat het er veel zijn.

Hartelijke groet, Cindy

24-07-2021